Οι ιδανικές συνθήκες μάθησης για τα παιδιά
Αγνή Μαριακάκη, Ψυχολόγος Ερευνήτρια
Σήμερα, το Κέντρο Ξένης Γλώσσας προσφέρει το ιδανικό περιβάλλον μάθησης για τα παιδιά μέσα από τα τρία βασικά στοιχεία που οδηγούν το παιδί να μαθαίνει αποτελεσματικά: α) τον ικανό δάσκαλο, β) την οργανωμένη μεθοδολογία και γ) το κοινωνικό περιβάλλον των συμμαθητών που εμπνέει, ενθουσιάζει το παιδί και διδάσκει αυτοδιαχείριση και κοινωνικές δεξιότητες
Σήμερα, στην ξένη γλώσσα, τα τρία αυτά βασικά συστατικά θα τα βρει ο γονιός σε ιδανική μορφή στο Κέντρο Ξένων γλωσσών
Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ
Ο δάσκαλος είναι το πιο “μαγικό” συστατικό της μάθησης. Ας δούμε, λοιπόν, τα κριτήρια που ορίζουν τον δάσκαλο:
- Ειδική κατάρτιση στην διδασκαλία της ξένης γλώσσας
Όλοι μπορούμε να είμαστε δάσκαλοι κατά κάποιο τρόπο, σε ένα αντικείμενο που γνωρίζουμε καλά. Αλλά δεν θα είμαστε καλοί δάσκαλοι, αν δεν έχουμε διδαχτεί πώς να το διδάσκουμε, και πώς να μεταδίδουμε σφαιρικά τη γνώση.
Καλός δάσκαλος, δεν είναι αυτός που γνωρίζει το αντικείμενο, αλλά αυτός που γνωρίζει εξειδικευμένα πώς να το μεταδίδει και μάλιστα σε παιδιά, όπου η ηλικία παίζει τεράστιο ρόλο στο πώς θέλει την πληροφορία το παιδί, πώς την αφομοιώνει, πώς την κατανοεί.
Συχνά στην ξένη γλώσσα, οι γονείς θεωρούν ότι μια φοιτήτρια, που ξέρει αγγλικά, ή κάποιος γνωστός που έχει Proficiency και ζητά ένα ελάχιστο αντίτιμο για την ώρα του θα κάνει ιδιαίτερα στο παιδί, θα φροντίσει «ατομικά» το παιδί τους. Στην πραγματικότητα χαντακώνουν το παιδί τους με έναν ανεπαρκή δάσκαλο, που ξέρει αγγλικά μεν, αλλά δεν ξέρει πώς να βοηθήσειτο παιδί να τα αγαπήσει και να τα μάθει κατάλληλα, σωστά και αποτελεσματικά, ώστε να μπορεί να τα χρησιμοποιεί, να τα μιλά και να τα αποδώσει στις εξετάσεις του.
- Εξειδικευμένες γνώσεις στο αντικείμενό του
Δεν χρειάζεται να το ξαναπούμε. Δάσκαλος δεν είναι αυτός που ξέρει το αντικείμενο, αλλά αυτός που έχει διδαχτεί την τέχνη και τη μέθοδο να μεταδίδει τις γνώσεις που έχει.
Σπάνια πάμε να μάθουμε οδήγηση με έναν καλό οδηγό του περιβάλλοντός μας. Κι αυτό γιατί εκνευρίζεται, μαλώνει, χάνει την υπομονή του. Και καταλήγουμε να απευθυνθούμε στον δάσκαλο οδήγησης που ξέρει ακριβώς πώς να διδάξει. Τα παιδιά όμως μας εμπιστεύονται. Δεν ξέρουν να φέρνουν αντιρρήσεις. Και μάλιστα δεν ξέρουν να φέρουν αντιρρήσεις στον ανειδίκευτο δάσκαλο, που τα αφήνει χαλαρά, δεν έχει απαιτήσεις και κάνει τη ζωή τους εύκολη. Και οι γονείς είναι ευχαριστημένοι ενώ θα έπρεπε να είναι έντονα προβληματισμένοι.
- Διαρκής ενημέρωση και μετεκπαίδευση
Ένα οργανωμένο Κέντρο Ξένων Γλωσσών, επενδύει στην σωστή κατάρτιση αλλά και στην ενημέρωση των δασκάλων, στην διαρκή ανανέωση των γνώσεων τους, στην παρακολούθηση της τεχνολογίας και των νέων μεθοδολογιών. Ούτε ο δάσκαλος του δημοσίου, ούτε ο ημιμαθής και κακοπληρωμένος δάσκαλος των ιδιαίτερων μαθημάτων θα ασχοληθούν για να προχωρήσουν τα συστήματα, τις μεθόδους, τα υλικά τους. Και καταλήγει ένα παιδί στον 21ο αιώνα να διδάσκεται εντελώς στοιχειωδώς και ημιτελώς την ξένη γλώσσα.
- Πρόγραμμα και μαθησιακοί στόχοι
Στα ιδιαίτερα, το πρόγραμμα και οι στόχοι καθορίζονται από το βιβλίο που ακολουθεί ο δάσκαλος. Σε ένα οργανωμένο επιστημονικά Κέντρο Ξένης Γλώσσας, το πρόγραμμα και οι μαθησιακοί στόχοι καθορίζονται με βάση ευρύτερα κριτήρια: τα παιδιά, η αλληλεπίδρασή τους, οι ικανότητές τους, τα νέα αναλυτικά προγράμματα ύλης για την ηλικία τους.
- Εξατομίκευση της διδασκαλίας
Ο ικανός δάσκαλος ξένης γλώσσας παρακολουθεί κάθε παιδί στην τάξη ξεχωριστά. Ξέρει την ανάγκη του κάθε παιδιού και μέσα στην αγκαλιά της τάξης, φροντίζει το κάθε παιδί να βρίσκει τις λύσεις που χρειάζεται χωρίς να απομονώνεται και χωρίς να νοιώθει μόνο του.
- Διδακτικές ικανότητες
Ο ικανός δάσκαλος, ο ενημερωμένος δάσκαλος, ξέρει πολύ καλά πλέον ότι πρέπει να δουλεύει με τη μεταδοτικότητά του, με τη φιλικότητα και την προσέγγιση του παιδιού. Αξιολογεί διαρκώς τον εαυτό του, και κατά πόσο περνάνε αποτελεσματικά οι γνώσεις που διδάσκει στα παιδιά. Αυτή η στάση όμως, είναι χαρακτηριστική στον δάσκαλο που έχει επαγγελματισμό, που δεν κάνει, τυχαία, μερικά ιδιαίτερα για να συμπληρώσει το εισόδημά του, ή «… μέχρι να βρει κάτι καλύτερο».
Η ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Όχι «παπαγαλία» στη διδασκαλία
Υπάρχουν άπειροι δάσκαλοι που διδάσκουν «παπαγαλία»… δηλαδή παίρνουν ένα βιβλίο και το ακολουθούν λέξη-λέξη και άσκηση προς άσκηση.
Αλλά αυτό δεν είναι μάθημα ξένης γλώσσας. Ναι, βέβαια, το μάθημα της ξένης γλώσσας έχει πάντα ένα βιβλίο. Αλλά στην τάξη μέσα, ο εξειδικευμένος δάσκαλος κάνει πολλά περισσότερα: συζητά, κάνει ερωτήσεις, φέρνει επιπλέον ύλη (εικόνες, ιστορίες, τραγούδια, διαδικτυακό υλικό), που ανοίγει τους ορίζοντες των παιδιών και επεκτείνει τις ικανότητές τους στην ξένη γλώσσα.
Δεν μπορεί το παιδί μας να διδάσκεται ίδια κι απαράλλαχτα με τον τρόπο που διδαχτήκαμε και εμείς την ξένη γλώσσα… τότε που δεν υπήρχε ακόμα τεχνολογία, ίντερνετ και περισσότερα πορίσματα ερευνών – μελετών πάνω στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας.
Δεν μπορεί το μόνο που αλλάζει στη διδασκαλία της ξένης γλώσσας από τη δική μας εποχή, των γονιών, να είναι μόνο τα βιβλία, που σήμερα έχουν ωραιότερες και πιο σύγχρονες φωτογραφίες.
Η τωρινή εποχή απαιτεί κάτι άλλο. Μια πιο σύγχρονη μεθοδολογία, νέες προσεγγίσεις, πιο σύγχρονες μεθοδολογίες.
Το οργανωμένο Κέντρο Ξένων Γλωσσών σήμερα διαθέτει αυτή την ανανεωμένη μεθοδολογία εκμάθησης, και την υποστηρίζει με τεχνολογία, με υπολογιστές, συχνά και με διαδραστικούς πίνακες.
Τόσο μάλιστα, ώστε καταλήγει το ιδιαίτερο μάθημα να είναι φτωχό για το παιδί, τόσο σε μέθοδο, τρόπους εκμάθησης, όσο και σε ερεθίσματα.
Και θα σχολίαζε κάποιος γονιός: «ναι, δεν πειράζει, φτάνει το παιδί μου να μαθαίνει»
Όχι, αγαπητοί γονείς, δεν αρκεί να μαθαίνει το παιδί, πρέ- πει να μαθαίνει ανάλογα με την εποχή του. Πρέπει να μαθαίνει και ταυτόχρονα να «ξυπνά» στις απαιτήσεις τις εποχής, που περιλαμβάνουν τεχνολογία, ίντερνετ, νέες μεθόδους. Αλλιώς, ναι, ίσως και να μαθαίνει, αλλά βαριέται, αξιοποιεί ελάχιστες από τις δυνατότητες του, και προχωρά πολύ αργά ή και καθόλου στην εποχή του, στην εποχή στην οποία πρέπει να επιβιώσει και να διαπρέψει.
Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
Οι συμμαθητές είναι οι υπόλοιποι δάσκαλοι του παι- διού!
Είναι ανεκτίμητης αξίας η μάθηση που παίρνει το παιδί από τους συμμαθητές του, μαζί με τους συμμαθητές του.
Όταν τα παιδιά μας μεγαλώνουν μόνα τους, σε κουτιά, χωρίς αυλές, χωρίς κήπους, πόσο σημαντικό είναι εμείς οι γονείς να δημιουργούμε κοινωνικά περιβάλλοντα γι αυτά;
Υπάρχει περίπτωση να βαρεθεί ένα παιδί σε ένα πάρτυ με τους φίλους του;
Υπάρχει περίπτωση να μη θέλει να συμμετέχει σε μια εκδρομή με την παρέα;
Υπάρχει περίπτωση στο τέλος του καλοκαιριού να μη λαχταρά να βρεθεί με τους συμμαθητές του στο σχολείο;
Υπάρχει περίπτωση να μην πηδήξει από χαρά αν του πείτε ότι θα έρθουν φίλοι του στο σπίτι;
Η παρέα δεν είναι το μαγικό συστατικό που ενθουσιάζει τα παιδιά μόνο στο παιχνίδι και στη διασκέδαση.
Η παρέα είναι ένα από τα πιο μαγικά συστατικά που προάγουν και τη μάθηση. Μερικές φορές απορώ που δεν είναι αυτονόητο αυτό!
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική η ομάδα, η παρέα, στην τάξη;
Όχι μόνο γιατί το κοινωνικό περιβάλλον, δηλαδή τα άλλα παιδιά ευχαριστούν και ενθουσιάζουν το παιδί, αλλά και επειδή στο κοινωνικό περιβάλλον θα μάθει στο παιδί τις ουσιαστικές δεξιότητες για τη ζωή, τις κοινωνικές δεξιότητες δηλαδή και μάλιστα κάτω από την άγρυπνη επίβλεψη και καθοδήγηση ενός καλού δασκάλου. Πού; Στο Κέντρο Ξένης Γλώσσας, μια που στο δημόσιο σχολείο οι δάσκαλοι, όντας υπερφορτωμένοι δεν ξοδεύουν χρόνο για να ασχοληθούν με την ψυχή των παιδιών.
Μέσα στην αγκαλιά της ομάδας και με την επίβλεψη του δασκάλου, το παιδί μαθαίνει:
- Τη συνεργασία: το παιδί μαθαίνει να δουλεύει στην ομάδα, να συνεισφέρει, να ακούει τους συμμαθητές του. Θα χρειαστεί να δουλέψει ομαδικά και να συνεισφέρει και θα μάθει να το κάνει αυτό σωστά, έτσι όπως άλλωστε αργότερα θα απαιτηθεί στον επαγγελματικό χώρο και γενικά, σε κάθε έκφανση της ζωής του.
- Τη συμμετοχή: το παιδί θα μάθει να σηκώνει το χέρι του, να μιλά μπροστά στους συμμαθητές, να μην ντρέπεται, να διεκδικεί. Θα απολαύσει τη χαρά να το ακούν οι φίλοι του, να ακούει το μπράβο και από τη δασκάλα και από αυτούς.
- Την αυτοδιαχείριση: μέσα στην ομάδα το παιδί μαθαίνει να δίνει χώρο στους άλλους, να κάνει υπομονή, να συμπορεύεται με διαφορετικούς χαρακτήρες, να αντιμετωπίζει και τις δυσκολίες των σχέσεων και τις προκλήσεις και τις συγκρούσεις, πάντα με την επίβλεψη των ενηλίκων. Είναι πολύ σημαντικό, να μάθει να διαχειρίζεται την ανυπομονησία, το θυμό, την ένταση. Θα κερδίσει αυτοεκτίμηση, σιγουριά και αυτοπεποίθηση στην ομάδα.
- Την αυτο-παρακίνηση: ας μην ξεχνάμε, ότι οι συμμαθητές αποτελούν μια πηγή παρακίνησης για το παιδί.
Η ομάδα εμπνέει το παιδί, πώς και πότε χρειάζεται να προσπαθήσει περισσότερο, πώς και πότε πρέπει να βάλει τα δυνατά του.
Η μαθητική παρέα δεν αφήνει το παιδί να εφησυχάσει, αντίθετα το υποχρεώνει να εντατικοποιήσει το ρυθμό μάθησης, μέσα στα πλαίσια που μπορεί και τα καταφέρνει.
Σε αντίθεση με τα παραπάνω, το ιδιαίτερο μάθημα, είναι φτωχό μαθησιακά από κάθε πλευρά. Μερικές φορές γονείς μου εξομολογούνται: “έβαλα το παιδί μου σε ιδιαίτερο και βελτιώθηκαν οι επιδόσεις του”. Ναι, βέβαια, φαινομενικά, και με τι κόστος για το παιδί; Άραγε αργότερα όταν θα χρειάζεται να κάνει τη δική του προσπάθεια, θα έχει το δάσκαλο πάνω από το κεφάλι του βήμα προς βήμα, σαν δεκανίκι; Το παιδί πρέπει να διδάσκεται στην ομάδα και πρέπει να διδάσκεται από την ομάδα. Την ξένη γλώσσα και όχι μόνο… Διδάσκεται την ίδια τη ζωή κάτω από τις καλύτερες προϋποθέσεις, σε ένα Κέντρο Ξένης Γλώσσας με δασκάλους που ξέρουν τα παιδιά και ξέρουν καλά τη δουλειά τους!
(41) Comments